استخراج غیرقانونی رمز ارز، تهدید منافع ملی است
تنها یک روز پس از فاجعه فرود ناقص و انفجار یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ در سئول که به کشته شدن ۱۷۹ مسافر و خدمه آن منجر شد، شرکت هواپیمایی کره‌جنوبی اعلام کرد نقص فنی مشابهی را در یک هواپیمای دیگر از همین مدل کشف کرده است. حادثه یکشنبه گذشته، خود به تنهایی اثباتی بود بر یک چالش ۸ ساله که آیا انواع هواپیماهای بوئینگ سری ۷۳۷ که رایج‌ترین هواگردهای مسافری، لجستیک و نظامی ساخت آمریکا در سراسر جهان هستند، ناامن‌ترین هواپیماهای دنیا نیز محسوب می‌شوند؟ ۲ سانحه کوچک‌تر به فاصله چند ساعت، بار دیگر پس از سال ۲۰۲۲، پاسخ این سوال را مثبت کردند. صبح یکشنبه گذشته، یک فروند بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ در قالب پرواز سی ۲۲۱۷۶ هواپیمایی ججو ایر کره‌جنوبی که از بانکوک تایلند با ۱۷۵ مسافر و ۶ خدمه بازمی‌گشت، وقتی روی باند فرودگاه بین‌المللی موان در جنوب غربی سئول فرود می‌آمد، ناگهان از مسیر منحرف و پس از برخورد با حصار اطراف منفجر شد.
بلافاصله رئیس‌جمهور موقت کره‌جنوبی دستور بازرسی فوری تمام هواپیماهای سری مزبور به کار گرفته شده در خطوط هوایی این کشور را صادر کرد. به گزارش خبرگزاری یونهاپ، روز دوشنبه وزارت زمین، زیرساخت و حمل‌و‌نقل کره‌جنوبی نیز فرمان بازرسی ویژه‌ای از تمام جت‌های بوئینگ مزبور را صادر کرد. سپس شرکت هواپیمایی ججو ایر، پرمشتری‌ترین خط هوایی کره‌جنوبی به طور رسمی اعلام کرد دلیل بروز سانحه، نقص احتمالی ارابه فرود بوده است. این شرکت در همین گزارش فاش کرد همین مشکل روز دوشنبه نیز در یکی دیگر از هواپیماهای بوئینگ این شرکت رخ داده است.
بر این اساس پرواز ججو ایر با ۱۶۱ مسافر، اندکی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی گیمپوی سئول در روز دوشنبه، نقص ارابه فرود را گزارش کرد که باعث بازگشت هواپیما و فرود اضطراری شد. ارابه فرود سازه‌ای است که هواپیما هنگام توقف یا حرکت روی زمین بر آن تکیه دارد و عمدتا دارای چرخ است، مگر در هواپیماهای مخصوص نشستن روی آب یا برف. چرخ‌ها نیز در قسمت‌های ۲ بال، بدنه و دماغه هواپیما قرار دارد.
رسانه‌های کره‌ای اعلام کردند پس از حادثه یکشنبه، ترس از پرواز چنان در این کشور شیوع یافته که ظرف ۲ روز ۶۸۰ هزار نفر پروازهای خود را لغو کرده‌اند. روزنامه جونگ آنگ به نقل از یکی از نمایندگان ججو ایر، این تصمیم را یک اقدام ضروری برای ایمن‌سازی عملیات پرواز شرکت مزبور دانسته است. به گزارش رویترز اما کارشناسان خیلی زود بهانه اولیه شرکت هواپیمایی کره‌ای را مبنی بر اینکه برخورد دسته‌ای از پرندگان به اراده فرود یا چرخ‌های بوئینگ مزبور منجر به نقص فنی شده زیر سوال بردند. بدین ترتیب بار دیگر سوانح سریالی، نام بوئینگ ۷۳۷ را به عنوان ناامن‌ترین هواپیمای دنیا بر سر زبان‌ها انداختند. موضوع مهم اینجاست که کمتر از ۲۴ ساعت بعد از سانحه بوئینگ ۷۳۷ در سئول که به کشته شدن ۱۷۹ نفر انجامید، یک هواپیمای دیگر از همین مدل متعلق به خطوط هوایی ایر کانادا نیز به دلیل خرابی ارابه فرود دچار نقص فنی شده بود. در حقیقت به شکلی مشابه ۲ بوئینگ هم‌مدل کره‌ای، یکی از چرخ‌های این هواپیما نیز قبل از فرود روی باند باز نشده بود. با آنکه فرود اضطراری آن در فرودگاه هالیفاکس باعث شد بال هواپیما به باند برخورد کرده و آتش‌سوزی ایجاد شود اما تعادل آن به هم نخورد و تمام خدمه و مسافرانش سالم ماندند.
* نظارت فاجعه‌بار دولت آمریکا روی بوئینگ
سری ۷۳۷ معروف به بچه بوئینگ، یک مدل هواپیمای مسافری باریک‌پیکر دوموتوره است که سابقه به‌کارگیری‌اش در خطوط هوایی به ۵۸ سال قبل (۱۹۶۷ ناوگان لوفت‌هانزا) بازمی‌گردد. تاکنون بیش از ۱۵ هزار مدل مختلف از سری ۷۳۷ به خطوط هوایی تجاری، باری و ارتش‌های کشورهای مختلف تحویل داده شده است. سال جاری میلادی چنین بر آورد شده که به طور میانگین در هر ساعت ۱۲۵۰ فروند از این هواپیما در آسمان‌ها در حال پرواز بوده است.
بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ که یکی از مدل‌های اصلاح شده سری ۷۳۷ است و عمدتا توسط خطوط هوایی ارزان‌قیمت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار قیمت دارد. این مدل به منظور رقابت با ایرباس «ای۳۲۰» وارد ناوگان‌های هوایی شد و با ظرفیت صندلی ۱۶۲ تا ۱۸۹ مسافر در ۲ کلاس پروازی قابل سفارش و پرواز است. آمارها نشان می‌دهد در بازه زمانی ۱۲ ساله (از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۸ ) ۲۴ فروند بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ در سراسر جهان دچار حادثه شده و ۷۶۷ نفر بر اثر این حوادث جان خود را از دست داده‌اند. در واقع ناامن بودن این مدل بود که باعث شد بوئینگ، نسل مکس را با ادعای برطرف کردن نقایص فنی قبلی در سال ۲۰۱۷ ارائه دهد.
با این حال ۳ سانحه سریالی این مدل ظرف تقریبا یک شبانه‌روز و به خاطر نقص‌های مشابه، چالش پیش روی بهره‌برداری از هواگردهای ساخت بوئینگ، بزرگ‌ترین شرکت هوافضای جهان را برملا ساخته است. تا همین جای کار وزارت حمل‌و‌نقل کره‌جنوبی رسما درباره ادامه استفاده از ۶۲ فروند بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ که در خدمت خطوط هوایی ججو ایر، تی‌وی ایر، جین ایر، ایستر جت، ایر اینچئون و کرین ایر هستند هشدار داده است. تازه این مدل از سری ۷۳۷ طی سال‌های اخیر در مقایسه با مدل‌های جدیدتر کم‌سانحه محسوب می‌شود. در حقیقت بدنام‌ترین بوئینگ ۷۳۷، چهارمین نسل و پیشرفته‌ترین آن با عنوان «مکس» است که به فاصله کوتاهی پس از آغاز تحویل، سونامی وسیعی از سوانح هوایی در گوشه و کنار جهان را باعث شد. سوانح سریالی بوئینگ ۷۳۷ مکس باعث شد در همان سال نخست فعالیت در ناوگان‌های تجاری، مجوز پرواز آن در چندین کشور بویژه در آسیا و آفریقا صادر نشود. عجیب اینکه نقص فنی مربوط به ارابه فرود (چرخ‌ها) یکی از شایع‌ترین دلایل سوانح مدل‌های سری ۷۳۷ از ۸۰۰ تا مکس بوده است. اسفند پارسال، یک فروند بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ از باند فرودگاه هیوستن در ایالت بوستون آمریکا به خاطر شکستن ارابه فرود منحرف و واژگون شد. معضل دیگر سری ۷۳۷، بروز انفجار در بخش‌های مختلف هواپیما حین پرواز است. ژانویه پارسال (۲۰۲۴) یک فروند هواپیمای ۷۳۷ مکس ۹ در حالی که در ارتفاع ۴۸۷۶ متری بر فراز پورتلند، مرکز ایالت اورگان آمریکا در حال حرکت بود، دچار انفجار شد. در بررسی‌های فنی معلوم شد پیچ‌های بخشی از موتور شل بسته شده بودند. سال ۲۰۱۸ نیز در یکی از هواپیماهای مشابه، یک خانم مسافر آمریکایی که روی صندلی مجاور بال نشسته بود، بر اثر شکستن یک قطعه در موتور جت و فشار توربین‌ها، به شکل فجیعی به بیرون از کابین مکیده و کشته شد. تازه این حوادث جدا از ۲ سانحه مرگبار مدل مکس در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی است که مجموعا در جریان آن ۲ سانحه ۳۴۹ نفر جان‌شان را از دست دادند. اولین مورد زمانی رخ داد که یک هواپیمای مکس ۸ متعلق به شرکت لاین ایر اندونزی در اکتبر ۲۰۱۸ در دریای جاوه سقوط کرد. دومین سقوط مرگبار یک فروند مکس ۸ دیگر متعلق به خطوط هوایی اتیوپی تنها ۶ دقیقه پس از برخاستن از فرودگاه آدیس‌آبابا در مارس ۲۰۱۹ بود. در هر دو مورد، شرکت بوئینگ مقصر اصلی قلمداد شد، چرا که تغییرات قابل توجهی را که در مدل جدید یعنی مکس لحاظ کرده بود، در کتابچه راهنمای هواپیما معرفی نکرده بود و اکثر خلبانان سری ۷۳۷ از آن اطلاعی نداشتند؛ از جمله افزودن یک سامانه کنترل پرواز خودکار برای کمک به محاسبه موتور‌های بزرگ‌تر به نام سیستم MCAS.
پس از آن سانحه تمام بوئینگ‌های ۷۳۷ مکس برای نزدیک به ۲ سال در سراسر جهان زمینگیر شدند و شرکت آمریکایی در حال بررسی تغییراتی در سامانه کنترل پرواز نسخه‌های جدید خود بود. در همین مقطع یک هیات تحقیقاتی کنگره آمریکا سوانح رخ داده را ناشی از نقطه اوج وحشتناک نظارت شکست‌خورده دولت آمریکا (در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ) و ایجاد نواقص در طراحی و ساخت در نتیجه انفعال شرکت بوئینگ خواند.
* اعتراف بوئینگ به مشکلات مکس
شرکت بوئینگ دسامبر ۲۰۲۳ از خطوط هوایی درخواست کرد هواپیماهای تولیدی‌اش را برای یافتن نقص احتمالی در سامانه کنترل سکان بازرسی مجدد کنند. این درخواست پس از آن مطرح شد که یک اپراتور بین‌المللی، پیچی با مهره گم‌شده را در طول تعمیر و نگهداری معمول پیدا کرد. در یک مورد جداگانه این شرکت آمریکایی متوجه شد یک هواپیمای تحویل داده نشده مهره‌ای دارد که بدرستی سفت نشده است. اداره هوانوردی فدرال آمریکا اخیرا به خلبانان اعلام کرده استفاده از سامانه ضد یخ را در مدل مکس محدود کنند، زیرا ورودی‌های اطراف موتور‌ها ممکن است بیش از حد گرم شده و از بین بروند. به شکلی شرم‌آور اما بزرگ‌ترین شرکت هوافضای جهان اخیرا از این نهاد دولتی درخواست معافیت ایمنی کرده با این توجیه که همزمان در حال توسعه راه‌حلی بلندمدت است.
بوئینگ برای آغاز تحویل جدید مدل‌های مکس ۷ خود به مشتریان به این معافیت نیاز دارد. این در حالی است که خود شرکت سال ۲۰۲۳ وجود مشکلی در اتصالات مدل ۷۳۷ مکس را گزارش داد که در آن بدنه با بخش عمودی دم برخورد می‌کند. حتی این شرکت در گزارشی عمومی شرکت قطعه‌ساز خود یعنی «اسپریت آئرو سیستمز» در کانزاس را به تولید غیراستاندارد در برخی قطعات هواپیما‌ها متهم کرد! اشاره به سوراخ‌کاری‌های نامناسب در دیواره بدنه که باعث فشار در عقب بدنه هواپیمای ۷۳۷ در ارتفاع می‌شود. با این حال این شرکت آمریکایی اعلام کرده اگرچه وجود چنین نواقصی می‌تواند تحویل برخی هواپیماهای جدید را به تعویق بیندازد اما خطری فوری برای هواپیما‌هایی که از پیش‌تر پرواز می‌کردند ایجاد نمی‌کند. یک گزارش دیگر نیز به تحقیق مقام‌های ایمنی فدرال درباره آتش‌سوزی موتور یک بوئینگ ۷۳۷ مکس خطوط هوایی یونایتد می‌پردازد که تابستان پارسال پس از فرود در نیوآرک نیوجرسی کشف شد. هواپیمایی از همین مدل در همین خط هوایی به مقصد دنور در آخرین روزهای سال ۲۰۲۳ با فرود اضطراری مواجه شد که در نتیجه انفجار در موتور آن بود.
* نواقص سری ۷۷۷ و ۷۸۷
مشکلات فنی فاجعه‌بار فقط به سری ۷۳۷ بوئینگ محدود نمی‌شود و حتی سری ۷۷۷ را که سال‌هاست لقب بهترین هواپیمای مسافری جهان را یدک می‌کشد شامل می‌شود. اوایل ۲۰۲۴ یک فروند بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی یونایتد پس از برخاستن از فرودگاه سانفرانسیسکو به مقصد اوزاکای ژاپن یکی از چرخ‌های ۱۱۶ کیلوگرمی خود را روی باند از دست داد. همچنین سال ۲۰۲۱ پره فن موتور سمت راست یک بوئینگ ۷۷۷ اندکی پس از برخاستن از فرودگاه دنور با ۲۳۹ سرنشین شکست. هیات ملی ایمنی ترابری ایالات متحده، بوئینگ را در بازرسی ناکافی پره‌های فن مقصر اصلی دانست. بوئینگ ۷۸۷ پهن‌پیکر با ۲ راهرو نیز با مشکلات تولیدی مواجه شده که به طور پراکنده تحویل آن را متوقف کرده است. این شرکت ماه ژوئن ۲۰۲۳ اعلام کرد در حال بررسی اتصالات در قسمتی از دم به نام «پایدارکننده افقی یا دم افقی» هواپیما برای شرایط نامناسب است. مارس ۲۰۲۴ تحویل ۷۸۷ دستگاه متوقف شد در حالی که نهاد دولتی ناظر به بررسی اسناد مربوط به کار‌های انجام شده در هواپیماهای جدید پرداخت. سوانح سریالی بی‌پایان هواپیماهای مسافری گران‌قیمت بوئینگ حتی باعث شد با وجود باج تبلیغاتی سنگین این شرکت عظیم به رسانه‌های جریان اصلی آمریکا، کارشناسان هوافضا سال ۲۰۲۴ را از همان ماه‌های آغازین به عنوان «سال جهنمی بوئینگ» نامگذاری کنند؛ سالی که با سوانح اخیر، جهنمی‌تر هم شد.
دیدگاهتان را بنویسید