نیم نگاه ایران، در ادامه این مطلب آمده است: پنج مقام کنونی و سابق ایالات متحده میگویند که رابطه ترامپ و نتانیاهو در هفتههای اخیر به دلیل اختلافنظر بر سر چگونگی مدیریت بحرانهای متعدد خاورمیانه دچار تنش شده و قتل تکاندهنده در واشنگتن نیز احتمالاً این وضعیت را تغییر نخواهد داد.
در حالی که مقامات آمریکایی و اسرائیلی معتقدند هنوز نمیتوان این وضعیت را بهعنوان “گسست” توصیف کرد، اما تعداد فزایندهای از افراد در دولت ترامپ از رویکرد اسرائیل به آمریکا و منطقه خاورمیانه احساس نارضایتی میکنند.
یک مقام سابق دولت ترامپ گفت: «در دولت افرادی هستند که علاقه خاصی به اسرائیل ندارند؛ آن را شریک میدانند، اما نه شریکی که لازم باشد برایش لطفی مضاعف انجام دهیم.» این فرد مانند دیگر منابع حاضر به افشای نام خود برای بحث درباره موضوعات حساس دیپلماتیک نشد.
به گزارش «انتخاب»؛ رویکرد نتانیاهو به روابط با آمریکا که فاقد احترام رسمی و تشریفات دلخواه ترامپ و تیمش در تعامل با سایر شرکای خاورمیانهای است، نیز به بهبود اوضاع کمکی نکرده است.
یکی از افراد نزدیک به کاخ سفید گفت: «بسیاری در دولت معتقدند که سختترین فرد برای کار روی تمام این پروندهها، بیبی (نتانیاهو) است.»
و این شکاف با تیراندازی مرگبار روز چهارشنبه گذشته به دو کارمند سفارت اسرائیل که توسط یک فعال طرفدار فلسطین انجام شد، بعید است پر شود. ترامپ به نظر میرسد این قتلها را نشانهای برای تشدید مقابله با یهودستیزی در ایالات متحده میبیند. یکی از مقامات دولت گفت: «نگرش ترامپ به اسرائیل و یهودستیزی دو موضوع متفاوت هستند.»
از سوی مقابل، مقامات اسرائیلی این حمله را نشانهای از گشوده شدن جبههای تازه در جنگی وسیعتر میدانند که شامل حماس در غزه، ایران و نیروهای نیابتی آن در مرزهای اسرائیل است.
سفیر اسرائیل در آمریکا، یحییئیل لایتر، پنجشنبه گذشته گفت: «این اقدام در راستای یک برنامه سیاسی برای محو دولت اسرائیل انجام شد. این هشتمین جبهه در جنگی است برای اهریمنیسازی، غیرقانونیسازی و حذف حق موجودیت دولت اسرائیل.»
دفتر نتانیاهو اعلام کرد که او پنجشنبه گذشته با ترامپ تماس تلفنی داشت و رئیسجمهور آمریکا «مراتب تأسف عمیق خود را بابت قتل شوکآور دو کارمند سفارت اسرائیل در واشنگتن ابراز کرد.» آنها همچنین درباره ایران و جنگ غزه گفتوگو کردند.
اما در کاخ سفید این احساس وجود دارد که اسرائیلیها مدام درخواستهای بیشتری از آمریکا دارند، در حالی که این رابطه برای تیم ترامپ آنگونه که انتظار میرفت دستاوردی فوری در زمینه دیپلماسی نداشته است.
یک مقام سابق گفت: «نتانیاهو از آن دسته افرادی است که مدام فشار میآورد و این میتواند ترامپ را اذیت کند.»
دولت ترامپ به اسرائیل برای اجازه ورود کمکهای بیشتر به غزه ویرانشده فشار آورده و رئیسجمهور آمریکا نیز تا حدی از دولت اسرائیل فاصله گرفته است. از جمله با دستیابی به آتشبس با نیروهای حوثی در یمن بدون دخالت اسرائیل و تلاش برای رسیدن به توافق با ایران در زمینه برنامه هستهای، علیرغم مخالفت نتانیاهو. ترامپ همچنین در سفر اخیر خود به خاورمیانه از سفر به اسرائیل خودداری کرد؛ اقدامی که بسیاری آن را یک بیاعتنایی عمومی تلقی کردند.
اگر حمله مقابل موزه یهودی پایتخت، اقدامی از سوی دولت ترامپ را به دنبال داشته باشد، احتمالاً بیشتر در حوزه داخلی خواهد بود.
سخنگوی کاخ سفید، کارولاین لویت، پنجشنبه گذشته در واکنش به این قتلها گفت: «شر یهودستیزی باید از جامعه ما ریشهکن شود.»
ترامپ مبارزه با یهودستیزی در دانشگاهها را در اولویت قرار داده؛ اقدامی که در جامعه یهودی و طرفداران اسرائیل محبوب است. با این حال، برخی منتقدان این رویکرد دولت را سنگیندستانه میدانند، اگرچه گزارشهای مستقل مانند گزارش کارگروه دانشگاه هاروارد نیز اذعان دارند که موضوعاتی برای رسیدگی وجود دارد.
حامیان دولت میگویند این اقدامات — حتی موارد افراطی مانند روندهای اخراج — برای ریشهکنی احساسات ضدیهودی در دانشگاهها ضروری است؛ احساساتی که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، شدت گرفتهاند. حمله روز چهارشنبه گذشته نیز به احتمال زیاد بهانهای تازه برای ادامه این اقدامات فراهم میکند.
تأکید کاخ سفید بر مسئله یهودستیزی ممکن است به ترامپ این امکان را بدهد که به این حمله مرگبار واکنش نشان دهد، بدون آنکه به مسائل پیچیدهتر روابط دوجانبه با اسرائیل ورود کند.
ترامپ با این امید به قدرت رسید که پرونده اسرائیل بتواند پیروزیهای سریعی به همراه داشته باشد، از جمله عادیسازی دیرینه میان اسرائیل و عربستان سعودی. او حتی پیش از آغاز رسمی دوره ریاستجمهوریاش، استیو ویتکوف، فرستاده ویژه خود را برای میانجیگری در آتشبس بین اسرائیل و حماس اعزام کرد که در ابتدا بهنظر میرسید موفقیتی زودهنگام باشد، اما این موفقیت زودگذر بود. توافق در ماه مارس فروپاشید و ریاض نیز بهروشنی اعلام کرده که بدون پایان دائمی درگیریها و گامهای اساسی بهسوی تشکیل دولت فلسطینی، حاضر به عادیسازی روابط نیست. مسائلی که نتانیاهو تمایلی به پذیرش آنها ندارد.
با تضعیف حماس و عقبنشینی ایران، بسیاری در دولت ترامپ فرصت را مناسب میبینند تا به جنگ در غزه پایان دهند و با تهران به توافق برسند. اما نتانیاهو خواهان ادامه جنگ است و با تلاش آمریکا برای دستیابی به توافق با ایران مخالف است.
ترامپ در حال حاضر از مشاوران مختلفی درباره چگونگی تعامل با اسرائیل نظر میگیرد. مارکو روبیو وزیر خارجه، استیفن میلر معاون رئیس دفتر و جان رتکلیف رئیس سازمان سیا دیدگاههای مشابهی با رویکرد طرفدار اسرائیل دارند، اما تولسی گبرد، مدیر اطلاعات ملی، طرفدار رویکردی متعادلتر با این متحد آمریکاست.
در نتیجه این شکاف، ترامپ در هفتههای اخیر کمتر درباره اسرائیل اظهار نظر کرده است.
فراتر از رابطه شخصی متشنج ترامپ با نتانیاهو، عوامل دیگری نیز وجود دارد که وفاداری در حال تغییر او در خاورمیانه را توضیح میدهند — و این موضوع در سفر خارجی نخست او در دوره جدید، که شامل دیدار با متحدان عرب خلیج فارس بود اما اسرائیل را شامل نمیشد، آشکارتر شد.
یکی از افراد نزدیک به تیم امنیت ملی ترامپ گفت: «در حال حاضر، او بیشتر به سعودیها و اماراتیها متعهد است تا اسرائیل، که این خودش شگفتانگیز است اما واقعیت دارد.» به گفته او، «این کشورها با بازی او همراه هستند — چکهای سنگین مینویسند — و از مذاکرات هستهای با ایران حمایت میکنند.»
و در حالی که ترامپ در ابتدا از تصمیم نتانیاهو برای تشدید حمله به غزه حمایت میکرد، اکنون از این درگیری خسته شده است. فرد نزدیک به تیم امنیت ملی ترامپ گفت: «او این جنگ را مانعی برای بازسازی غزه و گسترش توافقات ابراهیم میبیند — توافقاتی که در چارچوب آن چند کشور عربی روابط خود را با اسرائیل عادی کردند.» اما عربستان سعودی تا زمانی که اسرائیل در حال جنگ با حماس است، حاضر به پیوستن به این روند نیست.
این فرد گفت: «دلایل زیادی وجود دارد که این تغییر جهت ترامپ به سوی متحدان عرب را توضیح میدهد. او همیشه میتواند دوباره با بیبی کنار بیاید، اما این روند مدتی است که آغاز شده.»
دیدگاهتان را بنویسید